Sinds 2012 werk ik voor het Religieus Museum in Uden, waar ik het onderhoud van de zilvercollectie voor mijn rekening neem.
Een aantal voorbeelden van voor en na het schoonmaken van antiek zilver alsmede de demontage en de opbouw.

Van het schoonmaken zelf zijn geen afbeeldingen omdat er met vloeistoffen en poetsmiddelen wordt gewerkt, vochtige handen  en zilverpoetsmiddelen gaan niet samen met een gevoelige elektronische camera. 

Een neo-gotische geëmailleerde kelk die te lang in de kluis heeft gestaan.

We draaien de kelk om en draaien voorzichtig de moer van de trekstang los.

Bij zo'n vervuilde kelk kan de moer door vuil en oude poetsmiddelen erg vast zitten en we willen de schroefdraad en de handgemaakte neogotische moer niet beschadigen.

We halen de verstevigingsplaat uit de kelk en komen een grote hoeveelheid moeren tegen waarmee de emaille appliques aan de voet zijn bevestigd.

Deze laten we zitten omdat we de emailles met rust willen laten, de kelkvoet wordt met een zachte doek en borstel schoongemaakt en daarna met warm water gespoeld, afgedroogd en drooggeföhnd, zodat er niets onder de emailles blijft zitten wat kan gaan uitlopen.

De moeren van de emaille appliques.

We zien onderin nog een moer aan de trekstang en ook deze draaien we voorzichtig los.

We gaan verder met de demontage, de voet kan er nu af en we zien nu de trekstang met een beschermhuls.

De beschermhuls voorkomt het samentrekken van de kelkvoet en de kelkbeker bij te hard aandraaien.

De nodus en de nodus steunstukken worden van de kelk gehaald, en de tegencuppa komt los samen met twee sierbanden. Duidelijk is de trekstang te zien

De hele kelk uit elkaar, (dacht ik) het schoonmaken kan beginnen.

Mooi te zien bij de cuppa dat waar de sierband heeft gezeten de vergulding nog origineel en erg mooi is.

En ja, er zaten nog twee delen aan de voet die ook nog los konden.

Er wordt nu zo'n kleine twee uur gepoetst, gespoeld, afgedroogd , geföhnd en in details wordt apart nog gepoetst om de oude poetsresten alsnog te verwijderen.

Het resultaat van twee uur poetsen, we gaan opbouwen!

Dat gebeurt in twee delen, eerst gedeeltelijk de voet die we opbouwen tot de nodus, (de grote knop in het midden van de stam)

De voet zit in elkaar, nu gaan we de kelk in elkaar zetten en we gaan op zoek naar oude "geheime merken / tekens" die we aantreffen op de losse onderdelen.

Zilversmeden zijn intelligente mensen, en zorgen er voor dat hun collega's eeuwen later weten hoe ze het geheel weer in elkaar kunnen krijgen, zie hier het geheim van de smid, zorg dat de merktekens op elkaar vallen en alles zal als een puzzel in elkaar schuiven.

De sierbanden worden op de cuppa teruggeplaatst waarna de tegencuppa met de merktekens op elkaar wordt aangebracht.
We zetten nu de kelk op zijn kop en bouwen van beneden naar boven op van cuppa (=kelkbeker) naar kelkvoet!

De voet hadden we al in elkaar gezet, maar we brengen nu een voor een de onderdelen over op de cuppa.

De handgemaakte neo-gotische moeren, let op de ene heeft bredere inkepingen dan de andere, zorg dat ze in de goede volgorde teruggeplaatst worden.

De bodemplaat erin, voorzichtig de laatste moer aandraaien met de hand en het laatste slagje even met een tangetje, denk aan de oude schroefdraad, vast is vast!

En hier het eindresultaat!

Nog wat vergelijkingsfoto's.

Er zat ook nog een pateen bij de kelk, en hilarisch voor de graveur is deze aan de onderkant gegraveerd, zodat nooit iemand, zelfs de priester niet als hij de kelk gebruikt, de afbeelding ziet!

Hieronder de kelk met pateen en kelklepeltje.